Νομοτέλεια το άγχος του αποχωρισμού

Το άγχος του αποχωρισμού ορίζεται ως η έντονη δυσφορία που βιώνουν τα παιδιά, όταν αποχωρίζονται από το πρόσωπο που το φροντίζει, συνήθως η μητέρα. Συγκεκριμένα, όταν η μητέρα απομακρύνεται από το βρέφος του ή αναθέτει σε κάποιον άλλο πρόσωπο να το προσέχει ή έρχεται σε επαφή με άγνωστα πρόσωπα, συνήθως εκείνο αναστατώνεται, διαμαρτύρεται και κλαίει. Αυτό το αναπτυξιακό στάδιο είναι γνωστό ως Άγχος του Αποχωρισμού. Το άγχος του αποχωρισμού και ο φόβος για άγνωστα πρόσωπα είναι συνήθεις εκδηλώσεις σε παιδιά μικρής ηλικίας και αποτελούν ένα φυσιολογικό στάδιο για την ανάπτυξη τους το οποίο συχνά ολοκληρώνεται γύρω στα τέσσερα χρόνια, όταν αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι αποχωρισμός θα είναι προσωρινός.

Υπάρχουν όμως και εκείνοι οι «ειδήμονες» του περίγυρού της μητέρας, όπου συχνά την επικρίνουν και της δίνουν συμβουλές, λέγοντας ότι αυτή προσκόλληση δεν είναι φυσιολογική και ότι εκείνη ευθύνεται με την συμπεριφορά της που το παιδί είναι τόσο προσκολλημένο πάνω της ή ότι έχει κακομάθει το παιδί της. «Άστο να κλάψει και λίγο δεν θα πάθει τίποτα», «Το έχεις κακομάθει με τις αγκαλιές», «Όσο θηλάζεις τόσο θα είναι εξαρτημένο από εσένα, για αυτό πρέπει να σταματήσεις τον θηλασμό», «Όταν δεν το αποχωρίζεσαι, δεν θα γίνει ανεξάρτητο» είναι κάποιες από τις συμβουλές που ακούει συχνά η μητέρα, οι οποίες βασίζονται σε απαρχαιωμένες και στρεβλές αντιλήψεις περί μητρικής ανατροφής, λόγω ανεπαρκούς και έλλειψη ενημέρωσης. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να προκαλεί ανησυχία ή ενοχές στην μητέρα, καθώς είναι φυσικό το βρέφος να αισθάνεται άγχος κατά την διάρκεια του αποχωρισμού και αποτελεί μία φυσική εξέλιξη για την ανάπτυξη του. Ένα παιδί που λαμβάνει αγάπη και άμεση μητρική ανταπόκριση και φροντίδα πολύ πιθανόν να διαμαρτυρηθεί όταν αποχωρίζεται από την μητέρα του, αλλά αργότερα θα αναπτύξει περισσότερη αυτάρκεια. Στην πραγματικότητα το άγχος του αποχωρισμού είναι σημάδι, ότι το παιδί έχει ήδη αναπτύξει ασφαλή και ποιοτική σχέση με την μητέρα του και δεν σχετίζεται με την συμπεριφορά της ή τις αγκαλιές ή κατά πόσο ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στα σήματα του βρέφους. Επομένως, μην αφήνετε να σας περάσουν την ιδέα ή να βάλουν την ταμπέλα στο παιδί σας, ότι είναι «μη κοινωνικό» ή «προσκολλημένο» καθώς αυτή η αντίδραση είναι άκρως φυσιολογική και υγιής. Το μωρό που πάει από την μία αγκαλιά στην άλλη ή δεν βιώνει επεισόδια αποχωρισμού, φυσικά «βολεύει», αλλά η προσκόλληση και το άγχος του αποχωρισμού που δείχνει το παιδί στην μητέρα, αποτελούν μία εντελώς φυσιολογική αναπτυξιακή διαδικασία. Η παρουσία και η επίδραση της μητέρας τα πρώτα παιδικά χρόνια θεωρούνται οι βασικοί μοχλοί στην συναισθηματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του βρέφους. Για να αναπτυχθεί συναισθηματικά και ψυχικά υγιές ένα βρέφος, χρειάζεται να βιώσει μία ζεστή, στενή και αδιάλειπτη σχέση με την μητέρα του. Αντίθετα, η μητρική αποστέρηση ή τα παιδιά που βιώνουν παρατεταμένους αποχωρισμούς μπορεί να προκαλέσουν εκτεταμένες συνέπειες στην γνωστική, κοινωνική, ψυχική και συναισθηματική του υγεία ακόμα και αναστολή της ανάπτυξης.