Γιατί ακολουθούμε τους άλλους; | Κοινωνική συμμόρφωση
«Έχετε ποτέ ακολουθήσει τις απόψεις μίας ομάδας μόνο και μόνο για να μη νιώσετε άβολα διαφωνώντας;»
Αυτή η κοινή τάση να υιοθετούμε και να ακολουθούμε τις απόψεις και τις συμπεριφορές της πλειοψηφίας ονομάζεται κοινωνική συμμόρφωση.
Η κοινωνική συμμόρφωση αναφέρεται σε οποιαδήποτε αλλαγή συμπεριφοράς, απόψεων ή πεποιθήσεων ως αποτέλεσμα της επιρροής της ομάδας που ασκείται σε ένα άτομο.
Η κοινωνική συμμόρφωση είναι ένας τύπος κοινωνικής επιρροής μέσω της οποίας τα μέλη της ομάδας μοιράζονται παρόμοιες πεποιθήσεις και πρότυπα συμπεριφοράς.
Αυτή η τάση της κοινωνικής συμμόρφωσης παρατηρείται σε μικρές ομάδες ή στο σύνολο της κοινωνίας. Οι άνθρωποι συχνά επιλέγουν να συμμορφώνονται με τα πρότυπα και τους κανόνες μιας ομάδας αλλά και της κοινωνίας ακόμη και αν δεν συμφωνούν προκειμένου να μην διαφοροποιηθούν.
Γιατί συμμορφωνόμαστε;
Μερικές φορές ακολουθούμε το ρεύμα της ομάδας επειδή αυτό που λένε μας πείθει ότι είναι σωστό, αυτό ονομάζεται «πληροφοριακή συμμόρφωση».
Οι άνθρωποι σε τέτοιες καταστάσεις αμφισβητούν την δική τους κρίση, επειδή υποθέτουν ότι η άποψη της πλειοψηφίας είναι πιο πιθανό να είναι σωστή και ακριβής.
Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν ένα άτομο λόγω έλλειψης γνώσης αναμένει από την ομάδα να τον καθοδηγήσει.
Άλλες φορές συμμορφωνόμαστε όχι επειδή θέλουμε να έχουμε έγκυρη γνώση αλλά επειδή ανησυχούμε για την κοινωνική εικόνα μας, αυτό ονομάζεται «κανονιστική συμμόρφωση».
Η κανονιστική συμμόρφωση συμβαίνει όταν τα άτομα συμμορφώνονται με την πλειοψηφία των ομάδων προκειμένου να αποφύγουν την αποδοκιμασία, την απόρριψη και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Οι άνθρωποι πηγαίνουν μαζί με το πλήθος επειδή ανησυχούν για το τι σκέφτονται οι άλλοι και για να μην γίνουν στόχος κριτικής. Η ανάγκη για κοινωνική ένταξη, κοινωνική αποδοχή, κοινή ταυτότητα αλλά και η ανάγκη του «ανήκειν» είναι μερικά από τα κίνητρα που οδηγούν τα άτομα προς την κοινωνική συμμόρφωση.
Για παράδειγμα, ένας έφηβος ακολουθεί το χόμπι της ομάδας του ή ακούει το είδος μουσικής που ακούει εκείνη, εξαιτίας της ανάγκης του να θέλει οι άλλοι να τον αποδέχονται και να τον εγκρίνουν προκειμένου να αποφύγει την απομόνωσή ή την απόρριψη. Οι περισσότεροι έφηβοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην επιρροή, επειδή θέλουν να γίνουν δεκτοί από τους συνομηλίκους τους. Η πίεση από τους συμμαθητές είναι σίγουρα καλό παράδειγμα κανονιστικής συμμόρφωσης, αλλά δεν αφορά μόνο την εφηβική ηλικία αλλά όλες τις ηλικίες. Οι τάσεις της μόδας, η εικόνα του σώματος και οι παραδόσεις που ακολουθούν τα άτομα είναι κάποια παραδείγματα κανονιστικής συμμόρφωσης.
Παρόλο, που οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουμε ότι είμαστε ανεξάρτητοι και λειτουργούμε αυτόνομα στην πραγματικότητα η κοινωνία αλλά και η ομάδα ασκούν μεγάλη επιρροή στις απόψεις μας αλλά και στην συμπεριφορά μας. Τα άτομα συχνά συμμορφώνονται με τα πρότυπα και τις νόρμες της κοινωνίας αλλά και της ομάδας, με αποτέλεσμα κάποιες φορές να χάνουν την ατομικότητα και την ανεξαρτησία τους ή να καθορίζονται ακόμα και οι προσωπικές τους επιθυμίες αλλά και η ζωή τους. Ωστόσο, η κοινωνική συμμόρφωση μπορεί να είναι και θετική καθώς επηρεάζει τον σχηματισμό και την διατήρηση των κοινωνικών κανόνων, διασφαλίζοντας την κοινωνική συνοχή και την αναπαραγωγή των κοινωνιών, μέσω της εξάλειψης των συμπεριφορών που αντιβαίνουν προς τους άγραφους νόμους. Με αυτήν την έννοια μπορεί να θεωρηθεί ως μία θετική δύναμη που εμποδίζει τις πράξεις ή τις συμπεριφορές που είναι αντικοινωνικές ή που διαταράσσουν την κοινωνική συνοχή και την συνύπαρξη μεταξύ των ατόμων.