Δημόσια σύγκρουση Δένδια – Τσαβούσογλου | η επόμενη μέρα και το «ταμείο»

Χαμηλούς τόνους μετά την εκπομπή των μηνυμάτων και της αντίδρασης που είχαν προσχεδιαστεί να εκπεμφθούν από τον Νίκο Δένδια στην Άγκυρα, κρατά η ελληνική πλευρά.

H Αθήνα, όπως άλλωστε είχε προειδοποιήσει ότι θα πράξει, δεν έδωσε το άλλοθι που οι τουρκικές ενέργειες έδειχναν να επιδιώκουν.

Αυτή η κατεύθυνση όμως ήταν ξεκάθαρο ότι δεν θα υποσκέλιζε την προβολή των ελληνικών θέσεων και των εθνικών δικαίων, από τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας.

Ορισμένα από τα βασικά σημεία της χθεσινής έντονης δημόσιας ανταλλαγής θέσεων είναι τα εξής:

• Μειονοτικό

Τσαβούσογλου: «Μιλήσαμε για την τουρκική μειονότητα στη Θράκη».

Δένδιας: «Στην Ελλάδα υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα, αυτό ορίζει η Συνθήκη της Λωζάννης».

• Αιγαίο – Ανατ. Μεσόγειος

Τσαβούσογλου: «Τετελεσμένα και προκλητικές δηλώσεις είναι πράγματα απευκταία».

Δένδιας: «Ανέφερα ότι προϋπόθεση για τη βελτίωση των σχέσεων είναι η αποφυγή δηλώσεων που δυναμιτίζουν το κλίμα. Μέχρι πριν από λίγους μήνες οι παραβατικές ενέργειες είχαν αυξηθεί δραματικά».

Τσαβούσογλου: «Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε τέτοιες δηλώσεις, διότι όπως είπατε η Τουρκική Δημοκρατία παραβιάζει δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο».

Δένδιας: «Η Τουρκία έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος. Δεν υπάρχει διάταξη διεθνούς δικαίου που να επιτρέπει πτήση πάνω από το ίδιο το έδαφος. Δεν μιλάω για τη θάλασσα».

Τσαβούσογλου: «Αναφέρεστε σε αυτά που σας βολεύουν αλλά δεν αναφέρεστε σε όσα προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάννης για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών».

Δένδιας: «Γιατί υπάρχει στρατός στα νησιά; Υπάρχει γιατί απειλούνται από κάποιον. Μπορεί κανείς να πει ότι δεν υπάρχει απειλή ή ότι δεν υπάρχει αποβατική δύναμη απέναντι από τα νησιά;».

Τσαβούσογλου: «Η αμοιβαία κατανόηση σημαίνει να μπορώ να μπω και στα παπούτσια του άλλου. Εμείς όμως δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε τον διάλογο αν προχωρήσουμε έτσι».

Δένδιας: «Το casus belli αποτελεί στάση που αντίκειται και δεν συνάδει με σχέσεις καλής γειτονίας. Η Τουρκία συνεχίζει να μην αποδέχεται τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το τουρκολιβυκό μνημόνιο που έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».

• Προσφυγικό

Τσαβούσογλου: «Ως προς την παράτυπη μετανάστευση η μεταξύ μας συνεργασία να γίνει με αντίληψη συνεργασίας».

Δένδιας: «Εγινε απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού στον Εβρο».

• Πενταμερής/Κυπριακό

Τσαβούσογλου: «Ολες οι συμμετέχουσες πλευρές να λάβουν μέρος με τον πλέον θετικό τρόπο».

Δένδιας: «Το πλαίσιο λύσης είναι η διζωνική – δικοινοτική ομοσπονδία».

Η ελληνική αποτίμηση

Η ελληνική πυξίδα, άλλωστε, όπως είχε συντονιστεί στην προετοιμασία πριν από την μετάβαση της ελληνικής αποστολής στην Άγκυρα, αλλά και μετά την επικαιροποίηση σε όλα τα στάδια των συναντήσεων με Ταγίπ Ερντογάν και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, έδινε στον Νίκο Δένδια ένα σαφή προσανατολισμό: της αντίδρασης, εάν προκαλείτο από την πλευρά των οικοδεσποτών.

Στάση που διατυπώθηκε με ευκρίνεια, με επιχειρήματα, και εντός των ορίων που αρμόζει στο επίπεδο της συνάντησης αλλά και της συγκυρίας.

Άλλωστε κατά την κυρίαρχη ανάλυση στην Αθήνα, η ρητορική έξαρση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παραμονές της άφιξης των προσκεκλημένων του, αναδείκνυε έτι περαιτέρω, το ανειλικρινές υπόβαθρο της τουρκικής πλευράς.

Τούτων δοθέντων η αυτοματοποιημένη αντίδραση σε μια πρόκληση, όπως και τελικώς εκδηλώθηκε, καθίστατο όχι απλώς ορθή αλλά και επιβεβλημένη.

Η αποτίμηση κατατείνει στο ότι με την τοποθέτηση του Νίκου Δένδια μπροστά από τις κάμερες εξουδετερώθηκε μόνο το όπλο του τουρκικού αιφνιδιασμού.

Ο υπουργός Εξωτερικών, με το μείγμα που προσήκε στην διπλωματική περίσταση, μετά και το «φιτίλι» του «φίλου» Μεβλούτ, όπως με σταθερή περιοδικότητα προκαλούσε τον ομόλογό του, άνοιξε την «βίβλο» των τουρκικών προκλήσεων.

Τα μηνύματα Δένδια

«Και θα μου έκανε μεγάλη εντύπωση αν περιμένατε, αγαπητέ μου Μεβλούτ, να μην τα πω εδώ στην Άγκυρα. Δηλαδή να έρθω εδώ στην Άγκυρα και να παρουσιάσω τα πράγματα σαν να μην έχει συμβεί τίποτε στο Αιγαίο και σαν να μην έχει συμβεί τίποτε στην Ανατολική Μεσόγειο. Η θέση της Ελλάδας είναι σαφής: η Τουρκία έχει παραβιάσει στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Και όχι μόνον αυτό, έχει παραβιάσει τα ίδια τα δικαιώματα κυριαρχίας της Ελλάδας. Έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος Μεβλούτ. Πάνω από ελληνικό έδαφος. Δεν υπάρχει καμία διάταξη δικαίου που να επιτρέπει πτήση πάνω από το ελληνικό έδαφος. Δεν μιλάω για τη θάλασσα», είπε στη δευτερολογία του ο Νίκος Δένδιας.

«Στην Ανατολική Μεσόγειο, οι διορύξεις και οι έρευνες που έκανε η Τουρκία ήταν πλήρως νόμιμες. Επίσης σε ό,τι αφορά στην προστασία των λαών και το γενικότερο θέμα των λαών της Ανατολικής Μεσογείου, εμείς εμμένουμε στην αρχή του δίκαιου διαμοιρασμού. Ξέρετε εάν πρέπει να αναφερθούμε στη συνθήκη της Λωζάννης θα πρέπει να μιλήσουμε και για την αποστρατικοποίηση ορισμένων νήσων. Τα οποία νησιά τα έχετε στρατικοποιήσει. Ως προς το Αιγαίο υπάρχει και το θέμα του εναέριου χώρου. Δηλαδή αναφέρεστε σε αυτά που σας συμφέρουν», αντέταξε ο σκυθρωπός Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Στις νουθεσίες του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών για την ανάγκη στήριξης της δήθεν τουρκικής μειονότητας στη Θράκη, ο Νίκος Δένδιας επιφύλαξε ακόμη μια πληρωμένη απάντηση:

«Όσον αφορά το θέμα της μειονότητας, της μουσουλμανικής μειονότητας: αυτό το λέει η Λωζάννη, δεν το λέμε εμείς. Και τη Λωζάννη, αν θυμάμαι καλά, την έχει υπογράψει και η Τουρκία. Αυτή είναι η Συνθήκη. Μπορεί να αρέσει στην Τουρκία, αλλά η Λωζάννη ισχύει και θα ισχύει», είπε ο Νίκος Δένδιας, έχοντας δίπλα του τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας.

Στην προσπάθεια του Μεβλούτ Τσαβούσογλου να εξισορροπήσει με τις γνωστές αιτιάσεις περί των επαναπροωθήσεων, ο υπουργός Εξωτερικών της γείτονος δέχτηκε ακόμη μια διπλωματική «τάπα» από τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας:

«Νομίζω ότι μετά από τα γεγονότα του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου δεν θα έπρεπε η Τουρκία να κάνει μάθημα στην Ελλάδα. Εμείς είμαστε έτοιμοι πράγματι, όπως είπες κι εσύ, να προχωρήσουμε σε μία νέα σελίδα. Αλλά η νέα σελίδα προϋποθέτει μία αντίληψη, καμιά φορά, του τι κάνει κανείς λάθος και τι κάνει σωστό. Νομίζω, λοιπόν, ότι ήταν μάλλον όχι σωστό το συγκεκριμένο ζήτημα» είπε ο κ. Δένδιας.

Ο Νίκος Δένδιας μάλιστα απηύθυνε μια αυστηρή υπενθύμιση προς την Τουρκία, με την οποία ουσιαστικά απάντησε στην προχθεσινή τοποθέτηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αναφορικά με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Τουρκίας:

«Όσον αφορά την UNCLOS: η UNCLOS είναι τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Την έχει υπογράψει η Ευρωπαϊκή Ένωση ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Όχι μόνο τα κράτη, αλλά και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν η Τουρκία θελήσει να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εγώ ελπίζω ότι θα θελήσει, θα αποδεχθεί και την UNCLOS, τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας».

Η θετική ατζέντα

Από την άλλη, η παρουσίαση της ελληνικής ατζέντας κατέδειξε ότι δεν ήταν μονοδιάστατη, αλλά ισομερώς δομημένη ως προς την θετική πτυχή της διμερούς συνεργασίας.

Σκέλος στο οποίο και δημόσια ο υπουργός Εξωτερικών, έδωσε έμφαση κάνοντας διακριτές αναφορές:

«Συμφωνώ, πρέπει να βρούμε λύσεις και να μην καλύπτουμε τις διαφωνίες.

Και να βρούμε μια κοινή θετική ατζέντα. Θέλω, όμως, ειλικρινά να πω προς τη τουρκική πλευρά ότι αυτό θα επιτευχθεί Μεβλούτ, εάν αντιληφθείτε και τις ευαισθησίες τις δικές μας και αν αντιληφθείτε τον τρόπο λειτουργίας της Ε.Ε.

Ελπίζω η διαφωνία μας, παρεμπιπτόντως, να μην σε οδήγησε να ματαιώσεις την πρόσκληση για δείπνο, διότι πεινάω εξαιρετικά», είπε ο υπουργός Εξωτερικών.

Το «καπέλωμα» στον Μεβλούτ

Από την άλλη πάντως αναλυτές δεν παρέλειπαν να αναδείξουν την νέα «σφήνα» του «Λευκού Παλατιού», στον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας.

Έτσι το «καπέλωμα» της τουρκικής διπλωματίας, με την συμμετοχή του Ιμπραήμ Καλίν στον γύρο των διερευνητικών επαφών, που φιλοξενήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, διαδέχτηκε η έκτακτη συνάντηση του Τούρκου Προέδρου με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, η οποία περιόρισε σε δεύτερο ρόλο, τον παρόντα Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

cnn – kathimerini