Γρίπη: Συμπτώματα και θεραπεία
Η γρίπη είναι λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος, που οφείλεται στον ιό της γρίπης (influenzae virus). Ο ιός της γρίπης διακρίνεται σε τρεις τύπους – είδη: Α. Β και C. Οι ιοί τύπου Α και Β αποτελούν τα κύρια αίτια γρίπης στον άνθρωπο, προκαλώντας μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις σοβαρές επιδημίες, ενώ ο τύπος C είναι πιο σπάνιος και προκαλεί συνήθως ηπιότερες λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, κυρίως σε μικρά παιδιά.
Στην καθημερινή γλώσσα, ο όρος ”γρίπη” χρησιμοποιείται συχνά ως συνώνυμο του ”κρύωμα” ή ”ίωση” αλλά, με την αυστηρή ιατρική έννοια του όρου, ”γρίπη” είναι η νόσος που οφείλεται στους παραπάνω συγκεκριμένους ιούς.
Φέτος δεν έχει εμφανιστεί κάποιος καινούργιος υπότυπος και εξακολουθούν να ενοχοποιούνται για τα κρούσματα γρίπης τύπου Α κυρίως ο Η1Ν1 και ο Η3Ν2.
Αν και είναι νωρίς ακόμα για ασφαλείς προβλέψεις, είναι γνωστό ότι σε αντίθεση με τη γρίπη τύπου Β που πλήττει περισσότερο τους ηλικιωμένους, αυτός ο υπότυπος έχει μία προτίμηση σε «νεότερες» ηλικίες. Είναι ενδεικτικό ότι η μέση ηλικία των ασθενών που χρειάστηκαν νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) στην Ελλάδα είναι τα 61 έτη (25 ετών είναι ο νεότερος ασθενής). Επιπλέον, κατά τις επιδημικές εξάρσεις της γρίπης Α καταγράφονται συνήθως περισσότερες νοσηλείες σε ΜΕΘ λόγω επιπλοκών της νόσου.
Με βάση τα δεδομένα των τελευταίων περιόδων εποχικής γρίπης στη χώρα μας, φαίνεται ότι η επιδημιολογία του νοσήματος, μετά την πανδημία του 2009, έχει πλέον αποκτήσει τα χαρακτηριστικά της συνήθους εποχικής έξαρσης, και ειδικότερα:
-η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης αρχίζει να αυξάνεται τον Ιανουάριο
-η κορύφωση της δραστηριότητας συμβαίνει κατά τους μήνες Φεβρουάριο-Μάρτιο
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΔΙΑΡΚΟΥΝ
Η νόσος, μετά από σύντομη περίοδο επώασης 1-4 ημερών, εισβάλλει απότομα με χαρακτηριστικά έντονα γενικά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Υψηλό πυρετό
- Ρίγος
- Κεφαλαλγία
- Μυαλγίες-αρθραλγίες
- Κακουχία και ανορεξία
- Από το αναπνευστικό: ρινίτιδα-πονόλαιμος-ξηρός βήχας (ήπια στην αρχή και εντονότερα αργότερα)
- Από τους οφθαλμούς: πόνος, δακρύρροια, φωτοφοβία
Τα γενικά συμπτώματα της νόσου διαρκούν 2-7 ημέρες στους περισσότερους ασθενείς, ενώ η ρινίτιδα, ο βήχας και η κακουχία μπορεί να επιμένουν μέχρι και 2 εβδομάδες ή και περισσότερο μετά την πτώση του πυρετού.
Για πόσες ημέρες ένα άτομο που έχει γρίπη μπορεί να την μεταδώσει σε άλλους;
Οι ενήλικες μπορεί να μεταδώσουν τη νόσο μία ημέρα πριν αρρωστήσουν έως 5-7 ημέρες από τη στιγμή που θα εκδηλώσουν τα συμπτώματα. Τα παιδιά και οι ασθενείς με σοβαρή ανοσοκαταστολή μπορεί να μεταδίδουν για περισσότερο από μία εβδομάδα.
Μέχρι σήμερα. ο κύριος τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίπη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός. Κανένα φάρμακο δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον αντιγριπικό εμβολιασμό, που είναι το κύριο μέτρο πρόληψης για την γρίπη.
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται:
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Παιδιά >6 μηνών και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα: άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες, καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμκές διαταραχές, ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας), μεταμόσχευση οργάνων, δρεπανοκυτταρική νόσο (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες), σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα, χρόνια νεφροπάθεια, νευρομυικά ή νευρολογικά νοσήματα.
- Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας κύησης
- Λεχωίδες
- Θηλάζουσες
- Άτομα με δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ)>40kg/m
- Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος kawasaki, ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλα), για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη.
- Άτομα που βρίσκονται σε επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.
- Κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές σχολείων, στρατιωτικών αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων, νεοσύλλεκτων στις ένοπλες δυνάμεις κ.ά.) Στρατεύσιμοι στα κέντρα κατάταξης και ειδικά όσοι κατατάσσονται κατά τους χειμερινούς μήνες (Οκτώβριο-Μάρτιο).
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι)
Πώς θεραπεύεται η γρίπη;
Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες ιώσεις, έτσι και η γρίπη συνήθως ”θα κάνει τον κύκλο της”. Χρειάζεται ξεκούραση, πολλά υγρά, αποφυγή του καπνίσματος, λήψη αντιπυρετικών για την αντιμετώπιση του πυρετού και παυσίπονων για την αντιμετώπιση του πόνου των μυών. Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία θέση στην θεραπεία της γρίπης, διότι τα αντιβιοτικά δεν καταπολεμούν τους ιούς. Μη δίνετε ασπιρίνη σε παιδιά και εφήβους, ιδίως όταν έχουν πυρετό, αν δεν συμβουλευθείτε πρώτα γιατρό. Στα άτομα αυτής της ηλικίας που έχουν αρρωστήσει με γρίπη, η ασπιρίνη μπορεί, σπάνια, να προκαλέσει σοβαρό νόσημα που λέγεται σύνδρομο Reye.
Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που πρέπει να με ανησυχήσουν;
Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που όταν εμφανιστούν στα παιδιά θα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας.
Αυτά τα συμπτώματα είναι: υψηλός και παρατεινόμενος πυρετός, γρήγορη αναπνοή ή δυσκολία στην αναπνοή, κυάνωση, άρνηση για λήψη υγρών ή τροφής, μειωμένη δραστηριότητα, υπνηλία, διέγερση ή σπασμοί, επανεμφάνιση του πυρετού ή επιδείνωση του βήχα ύστερα από βελτίωση των συμπτωμάτων της γρίπης καθώς και ενδεχόμενη επιδείνωση υποκείμενου χρόνιου νοσήματος (καρδιολογικού, (αναπνευστικού, διαβήτη κλπ).
Όσον αφορά τους ενήλικες, τα συμπτώματα για τα οποία θα πρέπει άμεσα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας είναι: υψηλός και παρατεινόμενος πυρετός, δύσπνοια, πόνος ή αίσθημα πίεσης στο στήθος, λιποθυμικά επεισόδια, σύγχυση, πολλοί ή παρατεινόμενοι εμετοί.
