Δ. Ανυφαντάκης: «Ο διαβήτης δεν πρέπει να σε ορίζει»
Γράφει ο Δημήτρης Ανυφαντάκης, Ιατρού, MSc, PhD – Διευθυντή & Συντονιστή Επιστημονικής Λειτουργίας ΚΥ Κισάμου:
«Ο Σακχαρώδης διαβήτης δεν είναι «λίγη παραπάνω ζάχαρη στο αίμα». Είναι μια σιωπηλή αλλά διαχειρίσιμη πρόκληση που αγγίζει εκατομμύρια ανθρώπους.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη (14 Νοεμβρίου), το Κέντρο Υγείας Κισσάμου υπενθυμίζει ότι η ενημέρωση, η πρόληψη και η ομαδική φροντίδα είναι το κλειδί για μια ζωή με ποιότητα, ανεξαρτησία και αυτοέλεγχο.
Σήμερα, περίπου 1 στους 9 ενήλικες παγκοσμίως ζει με διαβήτη — και σχεδόν οι μισοί δεν το γνωρίζουν ακόμη. Στην Ελλάδα, 1 στους 8 πολίτες πάσχει από διαβήτη και σχεδόν 1 στους 9 έχει προ-διαβήτη.
Μια σταγόνα αίμα αρκεί για να προλάβει χρόνια επιπλοκών.
Η πρόληψη, τελικά, ξεκινά από τη μέτρηση.
Σύγχρονη φροντίδα με βάση την επιστήμη
Οι νέες οδηγίες της American Diabetes Association (ADA 2025) επισημαίνουν ότι η θεραπεία πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες, τον τρόπο ζωής και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς.
Οι αναστολείς SGLT2 και οι αγωνιστές GLP-1 έχουν φέρει επανάσταση στη θεραπεία:
- Οι πρώτοι προστατεύουν καρδιά και νεφρούς, μειώνοντας τον κίνδυνο νοσηλείας ή νεφρικής ανεπάρκειας.
- Οι δεύτεροι, όπως η σεμαγλουτίδη, μειώνουν το σάκχαρο και το βάρος, προστατεύοντας ταυτόχρονα από καρδιαγγειακά συμβάματα (μελέτες SELECT 2023, FLOW 2024).
Η διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες και καλά λιπαρά, η καθημερινή άσκηση, ακόμη και 10 λεπτά περπάτημα μετά από κάθε γεύμα, η ενυδάτωση και η διαχείριση του άγχους λειτουργούν σαν φυσικά φάρμακα. Η τεχνολογία, με αισθητήρες, εφαρμογές και τηλεϊατρική, φέρνει τον ασθενή πιο κοντά στην ομάδα φροντίδας του.
Η δύναμη του χορού στη ρύθμιση του σακχάρου
Ο χορός δεν είναι απλώς άσκηση· είναι χαρά, κοινωνική σύνδεση και αυτορρύθμιση.
Μελέτες στην Ελλάδα και διεθνώς δείχνουν ότι η τακτική συμμετοχή σε παραδοσιακούς ή ομαδικούς χορούς βελτιώνει τη γλυκαιμική ρύθμιση, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την ψυχοκοινωνική ευεξία. Στην Κρήτη, όπου ο παραδοσιακός χορός σημαίνει παρέα, ρυθμό και ψυχή, η συμμετοχή σε τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι απλώς πολιτισμός· είναι πρόληψη που θεραπεύει το σώμα και το πνεύμα — ένα “κρητικό βήμα” προς την υγεία. Η κίνηση, η μουσική και η κοινότητα λειτουργούν μαζί ως ένα «φάρμακο με ανθρώπινο πρόσωπο» — αυτό ακριβώς που πρεσβεύει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: φροντίδα που αγκαλιάζει το σώμα, το νου και την ψυχή. (Efthimiou V et al., J Sports Med Phys Fitness, 2017; Murrock CJ et al., J Holist Nurs, 2020.)
Δικαίωμα στην ευεξία — Το μήνυμα του ΠΟΥ και της IDF
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και την International Diabetes Federation (IDF), είναι αφιερωμένη στο θέμα «Diabetes and the Workplace».
Η καμπάνια καλεί τους εργοδότες να διασφαλίσουν υποστηρικτικά και ασφαλή περιβάλλοντα εργασίας για άτομα με διαβήτη. Η πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή, δυνατότητες άσκησης, ψυχολογική υποστήριξη και ευελιξία στη διαχείριση της νόσου αποτελούν πλέον δείκτες κοινωνικής υπευθυνότητας.
Γιατί ο χώρος εργασίας πρέπει να είναι χώρος φροντίδας, όχι κρίσης· χώρος ίσων ευκαιριών, χωρίς στίγμα ή προκατάληψη (IDF 2025 Toolkit).
Μήνυμα προς όλους τους εργαζόμενους με διαβήτη
Σε κάθε χώρο υγείας, η αποδοχή και η ενσυναίσθηση δεν είναι πολυτέλεια· είναι προϋπόθεση επαγγελματισμού. Κανένας εργαζόμενος με διαβήτη δεν χρειάζεται λύπηση ή “άδεια συμμετοχής”. Χρειάζεται σεβασμό, ενημέρωση και ίσες ευκαιρίες.
Ο διαβήτης δεν μειώνει την ικανότητα να προσφέρεις, να δημιουργείς, να ηγείσαι.
Αντίθετα, σε διδάσκει πειθαρχία, αυτογνωσία και ανθρωπιά — τις ίδιες αξίες που χρειάζεται κάθε άνθρωπος που υπηρετεί τον συνάνθρωπο.
Γιατί όποιος μαθαίνει να φροντίζει τον εαυτό του με συνέπεια, μπορεί να φροντίσει τον κόσμο με κατανόηση.
Γι’ αυτό, από το Κέντρο Υγείας ως το Υπουργείο, το μήνυμα του ΠΟΥ πρέπει να ακούγεται καθαρά: Υποστήριξη, όχι στίγμα. Ισότητα, όχι προκατάληψη.
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην πρώτη γραμμή
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας έχει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μάχη.
Ο οικογενειακός ιατρός, ο νοσηλευτής, ο διατροφολόγος, ο ψυχολόγος και όλη η ομάδα υγείας βλέπουν όχι μόνο το “ζάχαρο”, αλλά τον άνθρωπο στο σύνολό του.
Κάθε μέρα που ένας ασθενής στέκεται δυνατός είναι μια μικρή νίκη — όχι μόνο δική του, αλλά όλων μας.
Θυμηθείτε
Μετρηθείτε — πολλοί ζουν με αδιάγνωστο διαβήτη. Μια σταγόνα αίμα μπορεί να χαρίσει χρόνια ζωής.
Φροντίστε ολόκληρο τον εαυτό σας-Μην εστιάζετε μόνο στο σάκχαρο· προστατέψτε καρδιά και νεφρά.
Ζήστε με γνώση, όχι με φόβο.
Βιβλιογραφικές αναφορές
- American Diabetes Association. Standards of Care in Diabetes—2025. Diabetes Care. 2025;48(Suppl 1):S1-S190.
- Zinman B et al. Empagliflozin, Cardiovascular Outcomes, and Mortality in Type 2 Diabetes (EMPA-REG OUTCOME). N Engl J Med. 2015;373:2117-2128.
- Wiviott SD et al. Dapagliflozin and Cardiovascular Outcomes in Type 2 Diabetes (DECLARE-TIMI 58). N Engl J Med. 2019;380:347-357.
- Lincoff AM et al. Semaglutide and Cardiovascular Outcomes in Obesity without Diabetes (SELECT). N Engl J Med. 2023;389:2221-2232.
- Perkovic V et al. Effects of Semaglutide on Chronic Kidney Disease in Patients with Type 2 Diabetes (FLOW). N Engl J Med. 2024;391:109-121.
- Efthimiou V et al. Effects of a 3-month exercise training with Greek traditional dancing on functional capacity and glycemic and lipid profile in patients with type 2 diabetes mellitus. J Sports Med Phys Fitness. 2017;57(9):1213-1220.
- Murrock CJ et al. Dancing and diabetes: psychosocial benefits of group dance interventions. J Holist Nurs. 2020;38(3):265-275.
- International Diabetes Federation. World Diabetes Day 2025 – Diabetes and the Workplace. Brussels: IDF; 2025.
