Το καλοκαίρι του 2021 ήταν το θερμότερο για την Ευρώπη | έκθεση
Η έκθεση European State of the Climate 2021 (ESOTC 2021) επιβεβαιώνει ότι παγκοσμίως, τα τελευταία επτά χρόνια ήταν τα θερμότερα που καταγράφηκαν και ότι η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας για το 2021 ήταν η 6η ή η 7η μεγαλύτερη από το 1850.
Πιο συγκεκριμένα, το 2021 η ευρωπαϊκή ήπειρος θερμάνθηκε κατά περίπου 2°C και ολόκληρη η υδρόγειος κατά 1,1-1,2°C σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή (1850-1900, που είναι περίοδος αναφοράς για τη μέτρηση της υπερθέρμανσης που προκαλούν οι εκπομπές αερίου του θερμοκηπίου που οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα).
Η στάθμη της θάλασσας συνέχισε να αυξάνεται το 2021 (η συνολική αύξηση από το 1993 είναι περίπου 9εκ.), ενώ τα στρώματα πάγου της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής συνέχισαν να χάνουν μάζα. Την ίδια ώρα, οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και του μεθανίου (CH4), συνέχισαν το 2021 να αυξάνονται κατά περίπου 2,3 ppm και 16,5 ppb, αντίστοιχα.
Έτος αντιθέσεων το 2021 για την Ευρώπη
Ενώ το 2021 οι θερμοκρασίες στα επιφανειακά στρώματα του αέρα ήταν μόνο περίπου 0,2°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020 και εκτός των 10 θερμότερων ετών που έχουν καταγραφεί, οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας σε τμήματα της Βαλτικής και της Μεσογείου ήταν οι υψηλότερες που σημειώθηκαν τουλάχιστον από το 1993. Ειδικότερα τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, η θερμοκρασία στη Βαλτική ήταν 5°C πάνω από τον μέσο όρο.
Η ευρωπαϊκή άνοιξη ήταν πιο δροσερή από το μέσο όρο, με ορισμένες περιοχές της Ευρώπης να βιώνουν την πρώιμη έναρξή της συνοδευόμενη από όψιμο παγετό που επηρέασε τη γεωργία. Αντίθετα, το καλοκαίρι έφερε θερμοκρασίες ρεκόρ, έντονους και με διάρκεια καύσωνες, αλλά και σημαντικές πλημμύρες. Ειδικότερα η περιοχή της Μεσογείου βίωσε ένα καλοκαίρι ακραίων φαινομένων, με έντονο καύσωνα, παρατεταμένη ξηρασία, θερμοκρασίες ρεκόρ, ακραίο θερμικό στρες και δασικές πυρκαγιές.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιρινού καύσωνα σε αρκετές χώρες σημειώθηκε ρεκόρ θερμοκρασίας, όπως 47,0°C στην Ισπανία και 48,8°C στην Ιταλία. Μάλιστα, στις περιοχές της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας ο παρατεταμένος καύσωνας και η ξηρασία ευνόησαν πολλές καταστροφικές πυρκαγιές. Αξίζει να σημειωθεί πως η συνολική έκταση που κάηκε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο στην περιοχή της Μεσογείου ξεπέρασε τα 800.000 εκτάρια.
Χαμηλές ταχύτητες ανέμου στη δυτική Ευρώπη αλλά και πλημμύρες
Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες όπως π.χ. στην Ιρλανδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Τσεχία, στη Δανία και στη Γερμανία σημειώθηκαν μερικές από τις χαμηλότερες ταχύτητες ανέμου τουλάχιστον από το 1979, οι οποίες μείωσαν τις δυνατότητες παραγωγής αιολικής ενέργειας.
Αντίθετα, σε περιοχές της νοτιοανατολικής Ευρώπης επικράτησαν ταχύτητες ανέμου πολύ υψηλότερες από τις μέσες ετήσιες. Τέλος, στις 14 Ιουλίου 2021 σημειώθηκε στο Βέλγιο και τη δυτική Γερμανία ρεκόρ βροχοπτώσεων.
Βασικά ευρήματα για την Αρκτική
Σε σύγκριση με το 2020, οι θερμοκρασίες στην Αρκτική ήταν λιγότερο ακραίες, με μεγάλα τμήματα της Σιβηρίας να είναι ψυχρότερα από το μέσο όρο, ειδικά στις αρχές του έτους. Οι έντονες πυρκαγιές στην υποαρκτική Σιβηρία ευνόησαν την εξάπλωση καπνού σε ολόκληρη την περιοχή της Αρκτικής.
Οι εκπομπές άνθρακα από τις πυρκαγιές στην Αρκτική ήταν οι τέταρτες υψηλότερες από τότε που ξεκίνησε η αρχειοθέτηση το 2003, κυρίως από την ανατολική Σιβηρία.
Από την άλλη, η έκταση του αρκτικού πάγου παρέμεινε κάτω από το μέσο όρο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και κατατάχθηκε στη 12η χαμηλότερη από τότε που ξεκίνησε η δορυφορική καταγραφή το 1979.
Ωστόσο, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, ήταν πολύ πάνω από τις χαμηλές τιμές ρεκόρ που παρατηρήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.
